Một trong những ẩn số chính trong
thương vụ mua bán này là số tiền Mobifone đã trả cho 95% cổ phần AVG. Theo báo Lao
động ngày 2/8, AVG được một số cơ quan thẩm định giá, gồm cả cơ quan định giá
được Bộ Tài chính cấp phép, định giá từ 16.565 tỷ đồng đến 33.300 tỷ đồng. Tuy
nhiên, dư luận nghi ngờ tính xác đáng của những con số này vì chúng quá lớn so
với số vốn AVG đã bỏ ra cũng như thực lực của AVG trên thị trường. Trong khi
đó, con số thực tế Mobifone đã trả là bao nhiêu thì lại không được họ công bố,
với lý do được trích dẫn trên báo chí lúc thì là vì “điều khoản bảo mật giữa 2
bên, Mobifone không thể tiết lộ được”, lúc thì là “thông tin nằm trong danh mục
được bảo vệ theo quy chế mật”.
Chưa nói đến chuyện có điều khoản
bảo mật hay quy chế mật để không phải, không được tiết lộ giá trị của thương vụ
trên hay không, nhưng chắc chắn một điều là cơ quan chủ quản của Mobifone, tức
Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), phải được báo cáo và biết về giá mua
AVG của Mobifone. Theo Mobifone cho biết trên báo chí, Bộ này đã phê duyệt dự
án đầu tư dịch vụ truyền hình của Mobifone hồi tháng 12/2015.
Nhưng khi được hỏi về giá trị thực
tế của thương vụ trên trong cuộc họp báo thường kỳ của Chính phủ tối 2/8, ông
Trương Minh Tuấn, Bộ trưởng Bộ TT&TT lại nói rằng: “không nên bình luận từ
các con số dư luận đồn đoán”, và rằng: “Giá
trị thương vụ bao nhiêu có các cơ quan thẩm định giá được Bộ Tài chính cấp phép
định giá cụ thể. Việc mua-bán như vậy còn liên quan đến đàm phán giữa các đối
tác với nhau”.
Hẳn dư luận khỏi mất công đồn đoán con
số thực tế là bao nhiêu nếu những người trong cuộc công bố nó. Mobifone nhất
quyết im lặng (đây là một sai phạm, sẽ được đề cập cụ thể ở phần sau). Vậy thì
Bộ TT&TT là
nơi có thể công bố con số này. Vấn đề còn lại chỉ là Bộ TT&TT có muốn công
bố và có được phép công bố hay không mà thôi.
Xem ra không có điều khoản luật pháp
và quy chế nào không cho phép Bộ này công bố giá trị thương vụ trên. Chỉ đạo
thanh tra toàn diện thương vụ này của Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ nhằm làm rõ
nếu có dấu hiệu vi phạm thì chuyển cơ quan điều tra để xử lý chứ cũng không
ngăn cấm Bộ TT&TT giải đáp thắc mắc
của dư luận bằng cách cung cấp con số thực tế về giá trị thương vụ.
Và đương nhiên là giá mua thực tế sẽ
dựa trên giá thẩm định của cơ quan thẩm định giá và tùy theo thỏa thuận giữa
bên mua và bên bán, đúng như ông Tuấn nói. Các cơ quan quản lý nhà nước cũng
không buộc phải có trách nhiệm đứng ra thương lượng, mua bán hộ cho các doanh
nghiệp. Nhưng ít ra thì một khi thương vụ đã kết thúc, các cơ quan quản lý nhà
nước cần phải công bố các thông tin liên quan theo thẩm quyền và trách nhiệm
của mình. Nếu không làm được như vậy tức là có sai phạm trong vấn đề công bố
thông tin.
Chuyển sang vấn đề sai phạm
vì không công bố thông tin. Mobifone là một doanh nghiệp nhà nước (DNNN) 100%
sở hữu nhà nước nên nó phải chịu sự điều chỉnh của Nghị định 81/2015 của Chính
phủ về công bố thông tin. Cụ thể, Mobifone sẽ phải công bố định kỳ trên các
phương tiện thông tin đại chúng và cổng/trang thông tin điện tử các thông tin
như chiến lược phát triển, kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5
năm và hàng năm, báo cáo đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch sản xuất kinh
doanh hàng năm và 3 năm gần nhất, báo cáo tài chính 6 tháng và cả năm…
Như vậy, chiểu theo Nghị
định 81/2015 thì Mobifone phải báo cáo và công bố thông tin về kế hoạch và việc
thực hiện mua AVG, bao gồm cả giá mua, cũng như đánh giá kết quả của việc mua
này. Trường hợp Mobifone cho rằng giá mua này là thông tin nằm trong danh mục
được bảo vệ theo quy chế mật (để lấy đó làm cái cớ khỏi phải công bố) thì
chuyện này cũng được đề cập rõ ràng trong Nghị định 81/2015. Cụ thể, điều 10,
mục 2 quy định: ”Đối với các chiến lược, kế hoạch sản xuất kinh doanh, đầu tư
có nội dung quan trọng, liên quan hoặc ảnh hưởng đến bí mật và an ninh quốc
gia, bí mật kinh doanh, doanh nghiệp báo cáo cơ quan đại diện chủ sở hữu nhà
nước quyết định việc công bố nhằm tránh việc lạm dụng các quy định về nội dung
bí mật làm hạn chế tính công khai, minh bạch về kế hoạch sản xuất kinh doanh,
đầu tư của doanh nghiệp”.
Nhưng cho đến nay thì chưa
thấy cơ quan chức năng nào, kể cả Bộ TT&TT và Bộ Kế hoạch và Đầu tư, theo
quy định của Nghị định 81, là hai nơi tiếp nhận và công bố thông tin do
Mobifone gửi đến, lên tiếng cho biết thông tin về việc Mobifone mua và/hoặc giá
mua AVG có phải là thông tin quan trọng, ảnh hưởng đến bí mật và an ninh quốc
gia, bí mật kinh doanh hay không.
Hai bộ trên cũng sai phạm ở
khía cạnh đã không hề công bố (đầy đủ) các thông tin về hoạt động của Mobifone,
gồm cả thông tin về kế hoạch và thực hiện mua AVG, trên cổng hoặc trang điện tử
của mình, như quy định trong điều 3 và 4 của Nghị định 81. Cũng có khả năng là
Mobifone đã không cung cấp (đầy đủ) thông tin như quy định cho hai bộ này nên
họ không có/không đăng thông tin (đầy đủ) trên cổng hoặc trang thông tin điện
tử của mình. Nhưng điều này dù có xảy ra thì cũng cho thấy sai phạm của hai bộ
khi đã không yêu cầu và đốc thúc, bắt buộc Mobifone phải cung cấp đầy đủ thông
tin theo yêu cầu của luật pháp hiện hành. Nói cách khác, Nghị định 81 được ban
hành chỉ để cho có, và nơi vi phạm trước tiên lại chính là các cơ quan quản lý
nhà nước.
Tóm lại, thương vụ Mobifone
mua AVG không chỉ cho thấy những điểm bất minh bạch mà còn cho thấy sự coi
thường pháp luật của các bên liên quan.
No comments:
Post a Comment