Báo chí mấy ngày trước hân hoan, hồ hởi, phấn khởi đăng tin Việt Nam đứng hàng thứ 30 trong bảng xếp hạng Quốc gia hùng mạnh nhất thế giới do US News tiến hành. Có mấy điểm cần lưu ý để người Việt Nam đỡ... hồ hởi thái quá.
Thứ nhất, bảng xếp
hạng này là xếp hạng cho tổng cộng 85 quốc gia trong năm 2022. Vì vậy, thứ hạng
30 sẽ bớt “long lanh” hơn nhiều khi tổng số nước có trong bảng xếp hạng chỉ là 85
so với chẳng hạn hơn 200 các nước có trên thế giới.
Có một vụ việc hơi
hơi giống vụ này. Đó là năm 2006 khi đồng chí chuyên gia Lê Đăng Doanh có loan báo
trên tờ Tuổi trẻ tin tức rằng Việt Nam được kỳ vọng sẽ đứng thứ 17 thế giới về tiềm
lực kinh tế (vào năm 2025), theo một xếp hạng/dự báo của Goldman Sachs đưa ra năm
2003. Bỉ nhân đã viết bài đăng trên cùng tờ Tuổi trẻ phang lại đồng chí Doanh về
cái thứ hạng loại “impossible” này (link: https://tuoitre.vn/2025-vn-dung-thu-17-ve-tiem-luc-kinh-te-170046.htm
). Sau cùng, đồng chí Doanh đăng bài cải chính cái tin vịt này (trong cùng link
trên, và ở link này: https://tuoitre.vn/2025-vn-dung-thu-17-ve-tiem-luc-kinh-te-169210.htm).
Té ra Việt Nam đứng thứ 17 (đội sổ) trong số 17 nước có “nền kinh tế có ảnh hưởng
lớn đến nền kinh tế thế giới”, thua cả Bangladesh, Indonesia và Philippines. Về
thứ hạng chung, Việt Nam vẫn bị xếp hạng 63/170 nền kinh tế.
Thứ hai, cũng trong
bảng xếp hạng của US News, Việt Nam được xếp hạng 47 (trên tổng số 85 nước so sánh)
trong năm 2022 về chỉ số “Best Countries Overall” – tiếng Việt không biết dịch thế
nào cho đúng, đại loại chỉ cần hiểu đây là chỉ số phản ánh mức độ tốt – xấu toàn
diện của một nước so với các nước khác trên thế giới. Thứ hạng này của Việt Nam
năm 2021 thì cao hơn đáng kể trong năm 2021, tận 40, nhưng là so với... 77 nước
khác, tức không có thay đổi, cải thiện gì sất, thậm chí chi li ra (về mặt toán học)
thì còn tụt hậu.
Với vị trí tổng thể
47 cho năm 2022, Việt Nam còn thua cả các nước Đông Nam Á dạng lìu tìu như Indonesia
(#41), Philippines (#46), chứ chưa kể đến các nước Đông Nam Á ở... tầng trên gồm
Malaysia (#39), Thailand (#28), Singapore (#19).
Thứ ba, quay lại với
xếp hạng thứ 30 của Việt Nam nói trên. Đây là xếp hạng cho chỉ số “Power” mà được
báo chí Việt Nam dịch ra là “Hùng mạnh” dễ dẫn đến sự ngộ nhận thái quá. Đọc kỹ
các thuộc tính liên quan đến chỉ số này (mà báo Việt Nam dịch sai – phóng đại lên,
gồm câu có chữ “religiously” (xem bản dịch của báo Việt Nam ở đây: https://tuoitre.vn/quoc-gia-hung-manh-nhat-the-gioi-my-thu-nhat-viet-nam-xep-hang-30-20230101103237168.htm?fbclid=IwAR2GQiQow2qo-qxi_PDJrxWcWBBtOw0Xp1_EV9KjqM9iEEjw1B3OQP4KPVU&mibextid=Zxz2cZ
so với giải thích của US News ở đây: https://www.usnews.com/news/best-countries/rankings/power
) thì bỉ nhân cho rằng chỉ số về “Power” nên dịch thành “Ảnh hưởng”.
Ảnh hưởng này lên
thế giới, theo US News, gồm/được phản ánh qua điểm số cho 5 tiêu chí: nhà lãnh đạo,
ảnh hưởng về kinh tế, ảnh hưởng về chính trị, độ mạnh của các đồng minh quốc tế,
và sức mạnh quân đội.
Với các tiêu chí trên,
nhà lãnh đạo theo phong cách đu dây, làm ai/nước nào cũng phải chèo kéo/dọa dẫm
lôi về phía mình thì cũng đã là kiếm được một mớ điểm cao.
Về ảnh hưởng kinh
tế, nước chuyên đi gia công, làm thuê cấp thấp, ký hiệp định tự do với đủ loại phe,
đủ loại nước thì đúng là không thể thiếu được trên trường quốc tế (không có thì
lấy ai gia công?), và đương nhiên do đó cũng kiếm thêm được một mớ điểm nữa cho
xếp hạng.
Về ảnh hưởng chính
trị, thôi nói cho nhanh, gọn thì cũng giông giống như ảnh hưởng của lãnh đạo.
Về độ mạnh của đồng
minh quốc tế, làm bạn, làm đối tác toàn diện với Nga là đủ để kiếm thêm một mớ điểm
nữa rồi.
Về sức mạnh quân đội,
hẳn cũng không thể tệ khi có một đội quân đông về số lượng và vũ khí thì chủ yếu
được đồng minh Nga trang bị mà vẫn (từng) được đánh giá vào loại tiên tiến nhất
thế giới (cho đến khi xảy ra chiến tranh Nga – Ukraine).
No comments:
Post a Comment