Nghe đồng chí TS Cấn Văn Lực nói mà không thể trôi được

Trong bài này, đồng chí Lực nói: "...đây không phải là thời điểm chín muồi để cởi bỏ trần lãi suất huy động, cho nên cần cân nhắc việc bỏ trần lãi suất nếu không rất dễ tái diễn lại tình trạng cạnh tranh vô lối, giành giật khách hàng gửi tiền, thị trường xáo trộn như trước đây."

Thế nói như đồng chí Lực thì có trần lãi suất là sẽ không có tình trạng cạnh tranh vô lối, giành giật khách hàng à? Đồng chí làm trong ngành thì hẳn không còn xa lạ với những chuyện ngân hàng xé rào lãi suất thế nào rồi chứ? Chẳng nói đâu xa, vụ Huyền Như với bầu Kiên đã hé ra chuyện ngay cả ngân hàng cũng còn đi đêm tìm ngân hàng khác có lãi suất cao để gửi đấy thôi?

Đồng chí Lực nói tiếp: "Hơn nữa, câu chuyện tái cơ cấu cần phải giải quyết dứt điểm càng sớm càng tốt. Chừng nào còn ngân hàng yếu kém, chuyện mua bán sáp nhập chưa xong, thị trường chưa lập lại cân bằng thì vẫn còn tình trạng chênh lệch lãi suất".

Nói như thế thì đồng chí thừa nhận là chênh lệch lãi suất là hệ quả của một nguyên nhân có tính cơ cấu và căn bản hơn - tái cơ cấu chưa xong - phải không? Nói cách khác, trong bối cảnh chưa tái cơ cấu xong/được thì sự tồn tại chênh lệch lãi suất là một chuyện hiển nhiên phải không? Nhưng nếu đã thừa nhận thế mà lại còn "cấm" (không chấp nhận) chênh lệch lãi suất (bằng cách áp trần lãi suất) thì có phải là tự phủ định mình không?

Đồng chí Lực nói: "Điều kiện để bỏ trần lãi suất là khi thị trường ổn định, không có chuyện các ngân hàng vượt rào hay xé rào lãi suất. Thế nhưng, diễn biến trên thị trường cho thấy, vẫn còn một số ngân hàng nhỏ thu hút nguồn vốn huy động bằng cách nâng lãi suất đầu vào cao hơn mặt bằng chung. Nếu như bỏ trần lãi suất huy động thì mặt bằng lãi suất sẽ bị phá vỡ, kéo theo lãi suất cho vay khó giảm 1%-2% trong năm nay như mong muốn của NHNN và Chính phủ".

Ngân hàng nhỏ thì thường "thấp cổ bé họng" hơn những ngân hàng lớn trên nhiều mặt. Để cạnh tranh, đương nhiên là chúng phải chào lãi suất tiền gửi cao hơn các ngân hàng lớn - điều cơ bản trong kinh tế thị trường. Vậy mà định duy trì trần lãi suất, thế thì có khác gì chặn con đường sống của chúng không? Sao không đề xuất giải pháp "hữu hiệu và căn cơ" hơn nhiều là xóa sổ luôn cái bọn ngân hàng nhỏ này để ngân hàng nào còn lại cũng đều xêm xêm nhau, khỏi phải lo cạnh tranh lãi suất nữa?

Quan trọng hơn, đã là ngân hàng nhỏ thì dù chúng có nâng lãi suất huy động cao hơn mặt bằng lãi suất chung thì tác động của chúng lên mặt bằng lãi suất chung này là không đáng kể. Nên hành động nâng lãi suất huy động của một số ngân hàng nhỏ khó có thể là ngòi nổ cho cuộc đua lãi suất, nếu các ngân hàng lớn không có vấn đề gì về thanh khoản. Nâng lãi suất của các ngân hàng nhỏ cũng không thể vì thế mà bị quy trách nhiệm làm châm ngòi cho cuộc đua lãi suất.

Nhưng nói gì thì nói, hiện thực vẫn là hiện thực. Khi cần thì các ngân hàng (nhỏ) vẫn cứ lách trần lãi suất (nếu có) một cách ngon lành, bất chấp các đồng chí kiểu này có sáng suốt tư duy và kiến nghị đến mấy. Nên thôi, cứ để cho đồng chí vui với lập luận và kiến nghị của mình về trần lãi suất.